Ενημέρωση

ΣΤΟΧΟΣ 4 (Σ4): ΑΥΞΗΣΗ ΤΩΝ ΕΞΑΓΩΓΩΝ ΤΩΝ ΚΥΠΡΙΑΚΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ, ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΩΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ, ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΕΘΝΙΚΩΝ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ ΚΟΙΝΗΣ ΕΜΠΟΡΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΩΝ ΕΕ ΓΙΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΑ ΕΙΔΗ 

 ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Στα πλαίσια επίτευξης των στόχων του ΥΕΕΒ, σχεδιάστηκε και υλοποιείται από την Υπηρεσία Εμπορίου η πολιτική για στήριξη και περαιτέρω ανάπτυξη των εξαγωγών προϊόντων και υπηρεσιών και για βελτίωση της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων, με στόχο την ενίσχυση της οικονομίας της χώρας και της ευημερίας του συνόλου των πολιτών.

Προς υλοποίηση των στόχων της, η Υπηρεσία Εμπορίου διαχειρίζεται προγράμματα και δράσεις τα οποία αποσκοπούν στην υποβοήθηση και στήριξη των επιχειρήσεων προς αύξηση και διαφοροποίηση των κυπριακών εξαγωγών. Στις κυριότερες δράσεις της Υπηρεσίας περιλαμβάνονται:

-        Η προώθηση των εξαγωγών γεωργικών και βιομηχανικών προϊόντων.

-        Η ενίσχυση της εξωστρέφειας των κυπριακών επιχειρήσεων υπηρεσιών.

-       Η προβολή και προώθηση της Κύπρου ως κέντρου διεθνών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και παροχής υψηλού επιπέδου υπηρεσιών.

Οι δράσεις αυτές υλοποιούνται από την Υπηρεσία Εμπορίου και μέσω των 14 Εμπορικών Κέντρων τα οποία εδρεύουν σε Αθήνα, Βαρσοβία, Βερολίνο, Βιέννη, Κάϊρο, Λονδίνο, Μόσχα, Νέα Υόρκη, Νέο Δελχί, Ντουμπάι, Παρίσι, Πεκίνο, Τελ Αβίβ και Τόκιο και καλύπτουν 48 χώρες.

Όπως αναδεικνύεται από τις στατιστικές, η πορεία των κυπριακών εξαγωγών τα τελευταία χρόνια είναι ανοδική. Με τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των κυπριακών προϊόντων και υπηρεσιών, καθώς και την ενίσχυση της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων, οι προοπτικές είναι ακόμη μεγαλύτερες.

Οι εγχώριες εξαγωγές κατά το 2023 ανήλθαν σε €2,4 δις. (+42%), από €1,7 δις το 2022. Η μεγάλη αύξηση οφείλεται κυρίως στην αύξηση των εξαγωγών ορυκτών καυσίμων και πετρελαιοειδών (+154%) από το 2022. Οι εξαγωγές ορυκτών καυσίμων και πετρελαιοειδών (HS code 2701) αποτελούσαν σχεδόν τα 50% των συνολικών εγχώριων εξαγωγών κατά το 2023 με κυριότερους εξαγωγικούς προορισμούς τη Λιβύη, το Λίβανο και τη Νιγηρία. Οι εγχώριες εξαγωγές χωρίς τα πετρελαιοειδή σημείωσαν οριακή μείωση της τάξης του 0,4% σε σχέση με το 2022. Τα άλλα κυριότερα εξαγωγικά προϊόντα κατά το 2023 ήταν τα φάρμακα, τα τυροκομικά συμπεριλαμβανομένου του χαλλουμιού, οι φρουτοχυμοί και οι πατάτες.

Οι κυριότεροι προορισμοί για τις εξαγωγές εκτός από τα πετρελαιοειδή ήταν το ΗΒ, η Ελλάδα (με κυριότερα προϊόντα τα απορρίμματα σιδήρου, φάρμακα, τυροκομικά και τις πατάτες), το Ισραήλ (με κυριότερα προϊόντα τα συστήματα τηλεπικοινωνιών, τα ψάρια, φάρμακα και το γύψο) και η Γερμανία (τυροκομικά, φάρμακα, πατάτες). Κατά το 2023 οι εξαγωγές υπηρεσιών έφθασαν τα €22,3 δις παρουσιάζοντας αύξηση της τάξεως του 2,2% σε σύγκριση με το 2022. Οι κυριότερες εξαγόμενες υπηρεσίες ήταν οι υπηρεσίες πληροφορικής, τηλεπικοινωνιών και πληροφόρησης (32%), οι χρηματοοικονομικές (21%), οι μεταφορές (19%) και οι τουριστικές (15%).

Η ΕΕ, βάσει της Κοινής Εμπορικής Πολιτικής, έχει εμπλακεί σε πληθώρα διμερών, πλειομερών και πολυμερών εμπορικών διαπραγματεύσεων με τρίτες χώρες (ή ομάδες χωρών) με στόχο τη φιλελευθεροποίηση/διευκόλυνση των μεταξύ τους εμπορικών συναλλαγών. Οι εν λόγω συμφωνίες περιέχουν σχετικές διατάξεις σε μεγάλο αριθμό τομέων που ενδιαφέρουν τις επιχειρήσεις, ιδίως τις ΜΜΕ, όπως οι συναλλαγές προϊόντων και υπηρεσιών, οι άμεσες ξένες επενδύσεις, οι δημόσιες συμβάσεις, οι κανονιστικές διατάξεις και οι τελωνειακές διαδικασίες.

Ο μεγάλος αριθμός διαπραγματεύσεων που διεξάγει σε συνεργασία με τους εταίρους της η ΕΕ συμβάλει στη βελτίωση του περιβάλλοντος εντός του οποίου οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις συναλλάσσονται και δραστηριοποιούνται.

Συγκεκριμένα, βρίσκονται σε εξέλιξη εμπορικές διαπραγματεύσεις για μια Συμφωνία Ελευθέρων Συναλλαγών (ΣΕΣ) με Ταϊλάνδη, Ινδία, Φιλιππίνες, Ινδονησία και Αυστραλία, όπως και διαπραγματεύσεις για ξεχωριστές συμφωνίες προστασίας επενδύσεων και γεωγραφικών ενδείξεων με την Ινδία. ,

Πέραν των πιο πάνω υπό εξέλιξη συμφωνιών, υπάρχουν ταυτόχρονα συμφωνίες συντρέχουσας αρμοδιότητας (π.χ. Συμφωνία Προστασίας Επενδύσεων με Σιγκαπούρη, καιΒιετνάμ και η Περιεκτική Οικονομική και Εμπορική Συμφωνία (CETA) με τον Καναδά) που θα τεθούν σε ισχύ ή σε πλήρη ισχύ (CETA) όταν επικυρωθούν από όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ.. Περαιτέρω, οι διαπραγματεύσεις σε τεχνικό επίπεδο συνεχίζονται για τις Συμφωνίες Ε.Ε.-Mercosur (Αργεντινή, Βραζιλία, Παραγουάη και Ουρουγουάη) και Ε.Ε.-Μεξικού οι οποίες συμφωνήθηκαν σε πολιτικό επίπεδο. .

Επίσης, αναμένεται να τεθεί σε ισχύ την 1^η Μαΐου 2024 η ΣΕΣ Ε.Ε. - Νέας Ζηλανδίας, ενώ αναμένεται σύντομα να ακολουθήσουν η προηγμένη συμφωνία-πλαίσιο ΕΕ και η Χιλή, που υπογράφηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2023 (αναβαθμισμένη έκδοση της μεταξύ τους συμφωνίας σύνδεσης) αλλά και η συμφωνία οικονομικής εταιρικής σχέσης (ΣΟΕΣ) ΕΕ και Κένυας που υπογράφηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2023. Οι Συμφωνίες με Χιλή και Κένυα θα τεθούν σε ισχύ με την ολοκλήρωση των εσωτερικών νομικών διαδικασιών των μερών κάθε συμφωνίας. ​

 Όσον αφορά το πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για το ψηφιακό εμπόριο, η Ευρωπαϊκή Ένωση χειρίζεται και επεξεργάζεται διάφορα θέματα που σχετίζονται με το θέμα αυτό. Για παράδειγμα, στις 31 Ιανουαρίου 2024 E.E. και Ιαπωνία, στα πλαίσια της ήδη εν ισχύ εμπορικής συμφωνίας τους, υπέγραψαν πρωτόκολλο που περιλαμβάνει διατάξεις για τις διασυνοριακές ροές δεδομένων. Το πρωτόκολλο θα τεθεί σε ισχύ όταν οι δύο πλευρές ολοκληρώσουν τις εσωτερικές διαδικασίες τους. Επίσης διεξάγονται χωριστές διαπραγματεύσεις με τη Δημοκρατία της Κορέας και τη Σιγκαπούρη, για την ανάπτυξη νομικά δεσμευτικών και εκτελεστών κανόνων σχετικά με πτυχές του ψηφιακού εμπορίου, που θα συνοδεύονται με τον κατάλληλο μηχανισμό επίλυσης διαφορών.

Οι επενδυτικές συμφωνίες που συνάπτει η ΕΕ με τρίτες χώρες, δεσμεύουν την ΚΔ κατ’ αντίστοιχο τρόπο που την δεσμεύουν και οι διμερείς επενδυτικές συμφωνίες (ΔΕΣ) που είχε συνάψει η Κύπρος με τρίτες χώρες. Παράλληλα, βάσει του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1219/2012, οι επενδυτικές συμφωνίες που συνάπτει η ΕΕ με τρίτες χώρες θα αντικαταστήσουν τις ΔΕΣ που διατηρούν τα κράτη-μέλη με τις αντίστοιχες τρίτες χώρες. Η ΚΔ έχει συνυπογράψει 27 Διμερείς Επενδυτικές Συμφωνίες για την προώθηση και προστασία των ξένων επενδύσεων, εκ των οποίων οι 17 είναι σε ισχύ.

Όσον αφορά τις Διμερείς Συμφωνίες της Κύπρου με Τρίτες Χώρες για Προστασία και Προώθηση των Επενδύσεων, κρίθηκε αναγκαία η αναθεώρηση του πρότυπου κειμένου σύμβασης της Κυπριακής Δημοκρατίας, το οποίο αποτελεί την επιθυμητή βάση διαπραγμάτευσης ΔΕΣ, με στόχο, και στο βαθμό του δυνατού, να εκφράζει το οικονομικό περιβάλλον της Κύπρου, να αντικατοπτρίζει μια εικόνα ενός φιλόξενου και ελκυστικού επενδυτικού πλαισίου, να συνάδει με τις βασικές αρχές της Επενδυτικής Πολιτικής της ΕΕ και να προσφέρει το αίσθημα προστασίας προς τους επενδυτές, έχοντας γνώμονα δε και την περιφρούρηση των συμφερόντων της ΚΔ. Τις εργασίες του έργου Αναθεώρησης του Προτύπου, το οποίο ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβριο 2023, συντόνισε η Υπηρεσία Εμπορίου.

Η ενεργός συμμετοχή της Υπηρεσίας Εμπορίου (ΥΕ) διαμέσου της συστηματικής παρακολούθησης των πιο πάνω θεμάτων και δη των σχετικών δεσμεύσεων που αναλαμβάνει η Κύπρος στο πλαίσιο των εμπορικών συμφωνιών που συνάπτει η ΕΕ με τρίτες χώρες, έχει βαρύνουσα σημασία στη διαφύλαξη της ανταγωνιστικότητας της κυπριακής οικονομίας, καθώς επίσης και για την ενίσχυση της εξαγωγικής δυνατότητας των κυπριακών επιχειρήσεων (προϊόντα και υπηρεσίες), παρέχοντας τους την ευχέρεια για να διεκδικούν δημόσιες συμβάσεις στο εξωτερικό. Ακόμη διαδραματίζει πρωτεύοντα ρόλο για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων αλλά και για την προστασία της κυπριακής οικονομίας από έντονο και αθέμιτο ανταγωνισμό, ενδυναμώνοντας την ανταγωνιστικότητα και αυξάνοντας τις ευκαιρίες διεθνοποίησης των κυπριακών επιχειρήσεων.

 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ :

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 4.1: Παροχή υποστηρικτικών υπηρεσιών για την ανάπτυξη των εξαγωγών των επιχειρήσεων

Η υλοποίηση της δραστηριότητας 4.1 επιτυγχάνεται μέσα από τις ακόλουθες δράσεις και ενέργειες:

• Λειτουργία Σχεδίων Χορηγιών:

Η Υπηρεσία Εμπορίου λειτουργεί, σε ετήσια βάση, Σχέδια χορηγιών ήσσονος σημασίας (de minimis) για οικονομική στήριξη επιχειρήσεων, επαγγελματικών οργανώσεων και οργανώσεων παραγωγών για κρατική και ιδιωτική συμμετοχή σε εμπορικές εκθέσεις για προώθηση προϊόντων και υπηρεσιών.

• Διοργάνωση συμμετοχής σε διεθνείς εκθέσεις με κρατικό περίπτερο

Στα πλαίσια ενίσχυσης της εξωστρέφειας των κυπριακών επιχειρήσεων, το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας συμμετέχει με κρατικό περίπτερο σε διεθνείς εκθέσεις στο εξωτερικό.

Με τη συμμετοχή τους στις διεθνείς εκθέσεις, οι κυπριακές επιχειρήσεις έχουν τη δυνατότητα να προβάλουν και προωθήσουν τα προϊόντα και υπηρεσίες τους καθώς και να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες δικτύωσης και επιχειρηματικής συνεργασίας που προσφέρονται τόσο με ξένες εταιρίες-εκθέτες όσο και με επαγγελματίες επισκέπτες.

• Προβολή της Κύπρου ως Επιχειρηματικού Κέντρου

Η Υπηρεσία Εμπορίου στα πλαίσια προβολής της Κύπρου ως επιχειρηματικού κέντρου καθώς και της περαιτέρω ανάπτυξης διμερών οικονομικών και επιχειρηματικών σχέσεων της Κύπρου, πραγματοποιεί επιχειρηματικές αποστολές και φόρουμ στο εξωτερικό σε συνεργασία με τα Εμπορικά Κέντρα και επιχειρηματικούς συνδέσμους, προβάλλοντας τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της Κύπρου ιδιαίτερα στον τομέα παροχής υπηρεσιών.

• Υλοποίηση προωθητικών ενεργειών μέσω Εμπορικών Κέντρων

Με σκοπό την περαιτέρω διεύρυνση των εξαγωγών προϊόντων και υπηρεσιών στις διεθνείς αγορές πραγματοποιούνται δράσεις όπως, η πραγματοποίηση ιστοσεμιναρίων, η διεξαγωγή ερευνών αγοράς, η διοργάνωση εκθέσεων με πληροφοριακό περίπτερο και άλλων εκδηλώσεων σε χώρες που καλύπτονται από τα Εμπορικά Κέντρα, η διοργάνωση γευστολογικών δοκιμών κυπριακών προϊόντων σε αγορές - στόχους, η καταχώρηση άρθρων και διαφημίσεων σε εξειδικευμένα έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης, και οι επισκέψεις ξένων εμπορευόμενων και δημοσιογράφων στην Κύπρο.

Λειτουργία Υπηρεσίας Export Helpdesk:

Το Export Helpdesk, παρέχει πληροφορίες σε κυπριακές επιχειρήσεις σε σχέση με τις συνθήκες εμπορίας σε ξένες αγορές, συμβάλλει στην εξεύρεση συνεργατών και εισαγωγέων μέσω των Εμπορικών Κέντρων του ΥΕΕΒ βελτιώνοντας την εξωστρέφεια των κυπριακών επιχειρήσεων.  

• Διαχείριση λειτουργίας του χώρου Κρατικής Έκθεσης:

Μετά από απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, η Υπηρεσία Εμπορίου ανέλαβε τη διαχείριση του χώρου της ΑΚΕ για σκοπούς αναζωογόνησης του εμπορίου. Συγκεκριμένα, η Υπηρεσία δέχεται αιτήματα από οργανωμένα σύνολα, επαγγελματικούς συνδέσμους και εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο της διενέργειας εξειδικευμένων εκθέσεων και παρεμφερείς δραστηριότητες, για χρήση του χώρου της Κρατικής Έκθεσης.   Στο παρόν στάδιο τα Εκθεσιακά περίπτερα αξιολογούνται (για θέματα Ασφάλειας και Υγείας) από τα αρμόδια Τμήματα και έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες αναβάθμισης της ηλεκτρολογικής εγκατάστασης στα Χόλ Α & Β, τα οποία είναι διαθέσιμα για παραχώρηση.

• Λειτουργία Μονάδας Διαχείρισης Εμπορικών Σημάτων

Βασικός στόχος της Μονάδας Διαχείρισης Εμπορικών Σημάτων είναι η προστασία, προώθηση και διαχείριση των Εμπορικών Σημάτων για το Χαλλούμι στην Κύπρο και το εξωτερικό, με απώτερο στόχο την ανάπτυξη του παραδοσιακού μας προϊόντος. Στις αρμοδιότητες της Μονάδας εντάσσονται οι διαδικασίες εγγραφής Εμπορικών Σημάτων για το Χαλλούμι σε νέες αγορές, ως επίσης και η παρακολούθηση και διαχείριση των υποθέσεων παραβίασης των εγγεγραμμένων Εμπορικών Σημάτων.

Η ονομασία ‘HALLOUMI’ (ΧΑΛΛΟΥΜΙ) έχει καταχωρισθεί ως εμπορικό σήμα πιστοποίησης σε αρκετές χώρες με σκοπό την προστασία της κληρονομιάς αυτού του παραδοσιακού κυπριακού προϊόντος.

Το ‘HALLOUMI’ (ΧΑΛΛΟΥΜΙ) είναι επίσης καταχωρημένο από τις 22 Φεβρουαρίου 1999, ως Συλλογικό Σήμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση (αρ. καταχώρησης 001082965) (το «Συλλογικό σήμα ΕΕ») και στο Ηνωμένο Βασίλειο (αρ. καταχώρησης UK00901082965), στο όνομα του Ιδρύματος για την Προστασία του Παραδοσιακού Τυριού της Κύπρου Ονομαζόμενου Χαλλούμι (εφεξής το «Ίδρυμα»). Πρόεδρος του Ιδρύματος είναι ο εκάστοτε Γενικός Διευθυντής του ΥΕΕΒ και αντιπρόεδρος ο εκάστοτε Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Γεωργίας Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος.

Στις 12 Απριλίου 2021, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατοχύρωσε το «Χαλλούμι (Halloumi) / Hellim» ως Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ), προστατεύοντας από την 1η Οκτωβρίου 2021 την πολύτιμη αυτή ονομασία από απομιμήσεις και αντιποίηση σε ολόκληρη την ΕΕ.

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 4.2 : Προάσπιση των εθνικών συμφερόντων στα πλαίσια εφαρμογής της Κοινής Εμπορικής Πολιτικής.

Η δραστηριότητα αυτή περιλαμβάνει:

• παρακολούθηση, συμμετοχή και παρέμβαση στις εργασίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου σε σχέση με τις Πολυμερείς Εμπορικές Συμφωνίες και άλλα θέματα σχετικά με το διεθνές εμπόριο.
• παρακολούθηση των εξελίξεων για θέματα που αφορούν την διαμόρφωση του διεθνούς εμπορίου και επενδυτικού περιβάλλοντος σε Διεθνείς Οικονομικούς Οργανισμούς όπως είναι ο ΟΟΣΑ (Οργανισμός για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη), η UNCTAD (United Nations Conference on Trade and Development), το ITC (International Trade Centre), η UNECE (United Nations Economic Commission for Europe) και η UNCITRAL (United Nations Commission on International Trade Law).
• παρακολούθηση, συμμετοχή και παρέμβαση στις Επιτροπές και Ομάδες Εργασίας της ΕΕ οι οποίες ασχολούνται με τον καθορισμό και την εφαρμογή της Κοινής Εμπορικής Πολιτικής της ΕΕ και ειδικότερα:

               -τις σχέσεις της ΕΕ με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και άλλους Διεθνείς Οργανισμούς

               -τις εμπορικές συμφωνίες που διαπραγματεύεται η ΕΕ με Τρίτες Χώρες ή ομάδες Τρίτων Χωρών

               -τα μέτρα εμπορικής άμυνας και συγκεκριμένα υποθέσεις «Αντι-ντάμπιγκ» και «Αντι-επιδοτήσεων»

               -το γενικευμένο σύστημα δασμολογικών προτιμήσεων

               -την πρόσβαση κοινοτικών προϊόντων σε αγορές τρίτων χωρών

• την εφαρμογή της Επενδυτικής Πολιτικής της ΚΔ, διαμέσου της διαπραγμάτευσης και σύναψης νέων Διμερών Επενδυτικών Συμφωνιών της Κύπρου με Τρίτες Χώρες.

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 4.3: Εφαρμογή της νομοθεσίας για την έκδοση αδειών εξαγωγής για Στρατηγικά Είδη.

 Στα πλαίσια παρακολούθησης των εξελίξεων στην ΕΕ για την κυκλοφορία των ευαίσθητων προϊόντων και την υποχρέωση για εφαρμογή της ενωσιακής νομοθεσίας η Υπηρεσία Εμπορίου συνεργάζεται με διάφορες άλλες αρμόδιες αρχές της Δημοκρατίας, καθώς και με άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ για την αξιολόγηση των αιτήσεων για εξαγωγή ειδών διπλής χρήσης, όπλων και στρατιωτικού εξοπλισμού, με στόχο τον έλεγχο των προϊόντων αλλά και του προορισμού τους. Ακόμη περιλαμβάνει μηχανισμό ελέγχου της κυκλοφορίας και χρήσης των πρόδρομων ουσιών εκρηκτικών υλών με απώτερο σκοπό τη διασφάλιση της δημόσιας ασφάλειας.